تامین مالی زنجیره تامین صنایع در راستای توسعه بازار

عصر بانک؛ «دهمین همایش و نمایشگاه چشم انداز صنعت فولاد و سنگ آهن ایران با نگاهی به بازار» با هدف ارتقای سطح کیفی محصولات، بهبود تعاملات تجاری با سایر کشورها و از همه مهم‏تر؛‌ هم‌افزایی و تضارب آرای فعالان حوزه صنعت و معدن با یکدیگر در جهت حفظ و رشد میزان و کیفیت تولید و صادرات محصولات فولادی کشور ۱ و ۲ بهمن ماه در سالن همایش‌های صدا و سیما برگزار شد. در نمایشگاه جانبی آن شرکت‌های مختلف از جمله سککوک به نمایش توانایی‌ها و راهکارهای خود پرداختند.

در روز اول این رویداد، فردوس باقری، مدیرعامل سککوک به عنوان سخنران حضور داشت و در رابطه با چگونگی تامین مالی زنجیره تامین صنایع فولاد در راستای توسعه بازار این صنعت صحبت کرد.

توسعه ظرفیت تولیدی و فروش

مدیر عامل سککوک، در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه توسعه ظرفیت تولیدی و فروش بنگاه‌های کشور به ویژه بنگاه‌های کوچک و متوسط یکی از بزرگترین چالش‌ها بر سر راه رشد اقتصادی کشور است، گفت: «تنها توسعه ظرفیت تولیدی فولاد کافی نیست و برای ورود به شبکه اقتصادی دنیا باید به فروش نیز توجه کنیم. اگر بخواهیم به این مساله از نظر اقتصاد دیجیتال و هوشمند نگاه کنیم توجه به چگونگی تامین مالی زنجیره تامین شبکه اقتصادی کشور یک ضرورت است. در واقع باید گفت برای رشد توسعه بازار صنایعی همانند فولاد باید به چگونگی مدیریت زنجیره تامین و تامین مالی بنگاه‌های این صنایع نیز توجه خاصی کنیم.»

معیاری برای تامین مالی بنگاه‌ها

پس از آخرین بحران بانکی در سال ۲۰۰۸ ، تامین مالی بنگاه‌ها در سطح دنیا تاکنون دچار تحولات جدی شده است. باقری با بیان این مطلب ادامه داد: «در نگاه جدید بنگاه‌ها نه از نظر میزان سرمایه بلکه از نظر توانمندی ایجاد مبادلات در حوزه خریدوفروش ارزیابی می‌شوند، به این صورت که با رصد توانمندی‌های بنگاه‌ها نسبت به واگذاری حد اعتباری و وام لازم به آنها اقدام می‌شود. این اتفاقی است که باعث پدید آمدن مفهوم جدیدی در این حوزه شده و در نتیجه استاندارهای مختلفی را در سال‌های اخیر به وجود آورده است.»

تامین سرمایه در حال گردش SMEها

مدیر عامل سککوک، با تاکید بر اینکه عدم همراهی چرخه اطلاعات لجستیک با چرخه‌های اطلاعاتی زنجیره تامین و مالی باعث شده که شبکه بانکی از واگذاری منابع مالی به بنگاه‌ها اجتناب یا آنها را با ریسک‌های جدی مواجه کند، افزود: «در واقع تقاضای بنگاه‌ها در حوزه تامین سرمایه در گردش با توجه به نگاه گذشته‌نگر شبکه بانکی به صورت‌های مالی آنها اجابت نشده و در نتیجه بنگاه‌ها از دریافت منابع لازم‌ جهت تامین مواد اولیه محروم می‌شوند. در سال‌های اخیر با توجه به افزایش قیمت در حوزه مواد اولیه، بنگاه‌ها نیاز به سرمایه در گردش بیشتری دارند؛ با این حال شبکه بانکی ما به صورت‌های مالی آنها در دوره‌های قبل نگاه می‌کند و عدم تخصیص منابع باعث می‌شود که تامین مواد اولیه در کسب وکارهای کوچک و متوسط با چالش جدی مواجه شود.»

مسیر صحیح تولیدکنندگان فولاد

او در ادامه با اشاره به اینکه SCF پلتفرم‌ها تلاش کردند که با کنارهم قرار دادن اطلاعات لجستیکی و اطلاعات مالی و حقوقی بنگاه‌ها این مشکل را برطرف کنند، گفت: «رپورتاژ‌های صدا‌وسیما و سایر رسانه‌های کشور حاکی از آن است که تولیدکنندگان فولاد در حال پیمودن مسیر غلطی هستند. این مساله درست نیست؛ در واقع فقدان اطلاعات بهم پیوسته بنگاه‌ها نظیر صورت‌های مالی و درهم‌تنیدگی اطلاعات مربوط به تقاضای خرید و قراردادهای فروش باعث شده امروزه شاهد بنگاه‌هایی باشیم که هدف آنها علی‌‌رغم دسترسی به مواد اولیه تولید نباشد و در مقابل بنگاهایی وجود دارند که ما به ازای تقاضای که به صورت عملیاتی دارند از دسترسی به مواد اولیه محروم هستند.»

زیرساخت‌های لازم برای مبادلات مالی و اقتصادی

مدیر عامل سککوک، عقود مختلف و متنوعی را برای تامین مالی بنگاه‌های فعال در حوزه زنجیره فولاد برشمرد و گفت: «در این راستا تامین مالی از طریق عقود خرید دین و مرابحه از جمله دو شیوه مناسب برای تامین مالی بنگاه‌های فعال در این حوزه است.»

باقری ادامه داد: «برای رسیدن به توسعه متوازن در صنعت فولاد و سایر صنایع باید به ابزارهای مورد نیاز بنگاه‌ها توجه کنیم؛ بنابراین مطالبه‌گری بخش‌های تولیدی و بازرگانی از شبکه بانکی و شبکه پرداخت کشور جهت ایجاد زیرساخت‌های لازم برای مبادلات مالی و اقتصادی مهم‌ترین مسائلی است که می‌تواند چالش‌ بنگاه‌ها را کاهش و به طور واقعی هزینه‌های آنها را کاهش دهد. این اتفاق تا جایی پیش رفته که ابزارها و فرایندهای بهم پیوسته‌ای از تامین مالی زنجیره تامین، مدیریت زنجیره تامین و لجستیک کنارهم قرار گرفته‌اند.»

لزوم توجه به هویت دیجیتال و ابزارهای نوین

پلتفرم‌هایی در سطح دنیا هستند که بیش از پنج هزار شریک لجستیک، ۲۰ هزار بانک و ۴۰۰ هزار بنگاه را کنار هم قرار دادند. مدیر عامل سککوک، با بیان این مطلب خاطر نشان کرد: « زمینه ورود ما به این بستر نیز ایجاد هویت دیجیتالی برای بنگاه‌ها و تجهیز آنها به ابزارهای نوین و در واقع استفاده از نسل جدیدی از ابزارهاست.»

رفع چالش‌ بنگاه‌ها در حوزه تامین مالی

باقری در ادامه سخنان خود با اشاره به قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی که در سال ۹۸ ابلاغ شده است، گفت: «این قانون پشتوانه‌ای است برای اینکه شبکه بانکی بتواند در حوزه تامین مالی مطالبات یا دریافتنی‌ها ورود کند. در واقع با اجرای کامل این قانون بنگاه‌ها می‌توانند مطالباتشان را از بنگاه‌های دولتی، نهاد‌های عمومی، تعاونی‌ها و بنگاه‌های خصوصی که از وام‌های یارانه‌ای استفاده کردند به نهاد مالی سپرده و دغدغه خود را برای تامین سرمایه در گردش موردنیازشان را رفع کنند. این اتفاق می‌تواند حجم بزرگی از چالش‌های بنگاه‌ها در حوزه تامین مالی را حل کند.»

مدیر عامل سککوک، در پایان تاکید کرد: «حجم قراردادهای فکتورینگ دنیا در سال ۲۰۱۷، بالغ بر ۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد دلار بوده است. در کشورهای خاورمیانه نیز این قراداد‌ها کاربرد دارند اما متاسفانه در کشور ما سهم آنها در اقتصاد صفر است. باید این بستر فراهم شود تا تامین مالی بنگاه‌ها با تکیه بر مطالباتشان انجام شود. برای ایجاد این بستر نیاز به زنجیره تامین بنگاه‌هاست؛ تا با تکیه ویژه بر این زنجیره‌ها بتوانیم تامین مالی معاملات را در سیستم ساماندهی کنیم.»